Өнөөдөр Хятадын дотоодын цахим худалдааны зах зээл гэвэл хамгийн түрүүнд Taobao санаанд буух буй за. Олон монголчууд Taobao-тай маш сайн танил болсон. Taobao-гаас худалдан авалт хийхэд зуучилдаг, хувиараа тус сайтаас бараа авч борлуулдаг хүмүүс олон бий.
2000-аад оны эхэн үед Хятадын цахим худалдааны салбарт Taobao бус АНУ-ын eBay давамгайлж байжээ. Өнөөдөр АНУ-д цахим худалдааны салбарт Amazon-той өрсөлдөнө гэвэл ямар хэцүү бил ээ? Тухайн үед Хятадын зах зээлд eBay-тай өрсөлдөх хүнд даваа шинээр тус зах зээлд орж буй компани бүрийг хүлээж байсан.
Харвард бизнесийн их сургуулийн профессор Феликс Оберхолзержи энэхүү кейс судалгаагаараа Taobao өөрөөсөө том, давуу өрсөлдөгч болох eBay-тэй хэрхэн, ямар стратегиар өрсөлдөж, эцэстээ өөрөө том тоглогч болсон тухай сонирхолтой жишээг энд тоймлон хүргэе.
Taobao нь Alibaba группийн охин компани ба Хятадын онлайн худалдааны платформ. Alibaba нь Хятадын дотоодын үйлдвэрлэгчид бүтээгдэхүүнээ гаднын зах зээлд гаргахад нь туслах зорилготой байгуулагдсан B2B платформ юм. Харин eBay нь хувь хүмүүс хоорондын худалдаанд чиглэсэн бизнесийн загвартай байсан учир Alibaba eBay хоёр нэг хэсэг бие биедээ харшилдах юмгүй оршин тогтнож байсан ч удалгүй eBay зуучлагч болон дундын худалдаачдад платформоо хэрэглүүлэхийг зорих болсон нь Alibaba болон eBay-ын тулааныг өрдөхөд хүргэжээ.
Жак Ма хэсэг нөхдийн хамт C2C цахим худалдааны платформ байгуулахаар шийдсэн нь SARS цар тахлын үетэй таарсан ба тус ажлын хэсэг Жак Магийн Шанхай дах гэрт түгжигдэн, шууд л ханцуй шамлан ажилдаа оржээ. Нийт жижиглэн худалдааны зах зээлийн 85 хувийг эзэлдэг хүнд жингийн тоглогчтой хэрхэн өрсөлдөх вэ? Ямар стратеги баримтлах вэ? Тэдний эхний шийдэл нь eBay-ийн хэрэглэгчид рүү шууд чиглэлгүй зах зээлийн өөр сегментийг онилсон байж.
- Итгэлцэл бий болгох
Хятадын 2000-аад оны эхэн үеийн интернэт хэрэглээ, цахим худалдаа одоогийнхоос шал өөр дүр зурагтай байсан. Хүмүүс дөнгөж л интернэттэй танилцаж байлаа. Цахимаар юм худалдаж авахад хэр аюулгүй байдаг бол? Хувийн мэдээлэл алдагдвал яах вэ? Авсан бараа нь ирдэг байгаа? Ирэхгүй бол яах вэ? Эвдэрсэн бол яах вэ гээд туршиж үзчихмээр боловч сэтгэл шулуудаж чадахгүй хэрэглэгчийн зах зээл eBay-ын хэрэглэгчдээс ч том, хүрч ажиллахад ч хялбар байж болохыг Taobao олж харжээ. Харин тэр том зах зээлд хүрэхэд нэн тэргүүнд тэдгээр хүмүүсийн интернэт, цахим худалдаанд итгэх итгэлийг бий болгох орчныг үүсгэхээр Taobao багийнхан ажиллаж эхэлжээ. Энэхүү ухаарал нь Taobao-гийн Хятад дахь бизнесийн мета стратеги нь болсон ба дараагийн дараагийн алхмууд эндээс эхлэлтэй.
Харин eBay-ын хувьд зах зээлийн 85 хувийг эзэлсэн тэргүүлэгч байсан нь Alibabaгийн энэхүү стратегийг харахад садаа болсон. eBay өрсөлдөгч гарч ирж буйг эхэндээ мэдээ ч үгүй байж.
Taobao нь интернэт хэрэглэгч, цахим худалдаа сонирхогчдын дундах санаа зовнисон асуудлуудыг шийдвэрлэх замаар тэдний цахим платформд итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэх замыг сонгосон нь илүү найдвартай, хямд төсөр төлбөрийн системийг бий болгох боломжийг олгосон аж. Асуудлыг энэ талаас харж чадаагүй eBay хэдий нетворк эффект өндөр байсан ч эцэстээ Хятадын зах зээлээс гарахад хүрчээ.
- Танил туршлага, танил мэдрэмж
Taobao цахим худалдааны вэбсайтаар зочилсон хүн өнөө л өөрийн биеэр очдог их дэлгүүрээр зочилсонтой адил танил мэдрэмжээ тэдний вэбсайтаас аваасай хэмээн Taobao-гийн инженерүүд боджээ. Тиймээс Taobao анхнаасаа хэрэглэгчдэдээ цоо шинэ цахим худалдаа гэх мэдрэмжийг өгөх бус харин интернэт орчинд ч гэсэн аюулгүй худалдаа наймаа хийх боломжтой шүү гэдгийг ойлгуулах нь чухал гэж үзсэн учир вэбсайтын зохион байгуулалтаа их дэлгүүрийн зохион байгуулалттай маш төстэй байхаар дизайн хийсэн. Хэрэв онлайнаар худалдан авалт хийх нь өөрөө очоод авахаас илүү төвөгтэй байвал цаг мөнгөө үрэх хэрэг юун гэж бодох хүн олон байсантай холбоотой. Тухайн үед веб сайтаар нь зочилсон хүмүүс хаана юу байгааг төвөггүй олж, танил газраа ирсэн мэт байсан нь Taobao зах зээлийн том тоглогч болох нэгэн фактор болжээ. Өнөөдөр олон хүмүүсийн хувьд онлайн худалдан авалт хийх нь өглөө босоод шүдээ угаахтай адил хэвийн байж болох хэдий ч 2000 оны эхээр байдал тэс ондоо байжээ.
- Alipay
Taobao системийн чухал нэг хэсэг нь Alipay төлбөрийн систем. Интернэт худалдаа байтугай интернэт орчинд итгэх хүмүүс бага буйг харгалзан үзэж, худалдан авагч бүтээгдэхүүнээ гар дээрээ авсан цагт л төлбөр борлуулагчийн дансанд ордог эскроу маягийн төлбөрийн загварыг Alibaba бүтээжээ. Alipay нь зөвхөн Taobao бус бусад цахим худалдааны, үйлчилгээний веб сайтуудтай хоршиж ажиллах боломжтой ба цахим худалдааны зах зээл нийтээрээ хөгжихөд том түлхэц болсон тухай кейс судалгаанд онцолсон. eBay-д Рaypal байсан хэдий ч Taobaoгийн хувьд Alipay компанийн стратегитай маш сайн уялдаж, давуу талыг олгосон нь эцсийн үр дүнгээс харагдана.
