Компанийн дүрэм гэж юу вэ?
Компанийн дүрэм бол компанийн дотоод “Үндсэн хууль” юм. Компанийг үүсгэн байгуулахад заавал бөглөж, улсын бүртгэлд бүртгүүлснээр хүчин төгөлдөр болно.
Хэн дүрмийг баталдаг вэ?
Компанийн үүсгэн байгуулагчид батална. Хувьцаа эзэмшигчдийн хурал цаашид өөрчлөх эсэхийг шийддэг.
Дүрэмд ямар мэдээлэл заавал байх ёстой вэ?
- Компанийн нэр, хэлбэр
- Хувь нийлүүлсэн хөрөнгө, хувьцааны төрөл ба тоо
- Төлөөлөн удирдах байгууллагын бүтэц (жишээ нь ТУЗ-ийн гишүүдийн тоо)
- Хувьцаа эзэмшигчдийн хурал, ТУЗ-ийн бүрэн эрх
- Үйл ажиллагааны чиглэл
- “Ахмадын сан”-гийн тухай заалт (2025 оноос заавал байх ёстой)
“Ахмадын сан” гэж юу вэ?
Компанийн ажилтнууд тэтгэвэртээ гарсны дараа дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор байгуулдаг сан. Дүрэмд “сан байгуулах” ба “хөрөнгийн хэмжээг” заавал тусгана.
ХХК ба ХК-ийн дүрэм юугаараа ялгаатай вэ?
- ХХК: Хувьцаагаа гаднын хүнд худалдахдаа эхлээд бусад хувьцаа эзэмшигчдэд санал болгох эрхтэй.
- ХК: Нэмэлт хувьцаа гаргах үед одоогийн хувьцаа эзэмшигчид тэргүүн ээлжид худалдан авах эрхтэй.
Дүрмийг хэдийд өөрчилдөг вэ?
Хэрэв компанийн бүтэц, үйл ажиллагааны чиглэл өөрчлөгдвөл хувьцаа эзэмшигчдийн хурлаар шийдэж, 15 хоногийн дотор улсын бүртгэлд бүртгүүлнэ.
Дүрмийг яаж бичиж эхлэх вэ?
- Компанийн хэлбэрээ сонго (ХХК эсвэл ХК)
- Компанийн нэрээ баталгаажуул
- Хөрөнгө, хувьцааны мэдээллээ тодорхой болго
- Хуулиар заасан заавал байх зүйлсийг бич
- Дотоод журам, санал хураалтын босго, сонирхлын зөрчлийн зохицуулалт зэрэг нэмэлт заалтуудыг оруулж өгвөл маргаан багатай.
Хоёр хэл дээр бичиж болох уу?
Тийм. Гадаад хөрөнгө оруулагчтай бол хоёр хэлтэй байж болно. Гэхдээ маргаан гарвал аль хэлний хувилбар хүчинтэй болохыг заавал тодорхой бичих хэрэгтэй.
Хамгийн түгээмэл алдаа юу вэ?
- Хувьцаа шилжүүлэх журам тодорхойгүй
- ТУЗ, гүйцэтгэх удирдлагын бүрэн эрх давхацсан.
- “Ахмадын сан”-гийн заалт орхигдсон
- Дүрмийн өөрчлөлтийг бүртгүүлээгүйгээс шийдвэр хүчин төгөлдөр бус болох
- Хөндлөнгийн хүнээс компанидаа тохироогүй бэлэн загвар авч дүрэм баталдаг.
Дүрэм бичихдээ
Дүрэм бол компанийн өдөр тутмын ажлын “гарын авлага”. Тиймээс ойлгомжтой, зөрчилгүй, маргаан гарахад нотолгоо болж чадахуйц байдлаар бичих нь хамгийн чухал шүү.




