BUSINESS.MN
  • Амжилтын эзэн
  • Манлайлагч
  • Учиртай тоонууд
  • Бизнесийн эргэн тойронд
  • Сэтгүүл
  • Ном
Үр дүн олдсонгүй
Хайлтын үр дүнг харах
Үр дүн олдсонгүй
Хайлтын үр дүнг харах
BUSINESS.MN
  • Амжилтын эзэн
  • Манлайлагч
  • Учиртай тоонууд
  • Бизнесийн эргэн тойронд
  • Сэтгүүл
  • Ном
Үр дүн олдсонгүй
Хайлтын үр дүнг харах
BUSINESS.MN
Close menu
  • Хобби
  • Хүний нөөц
  • Санхүү
  • Амт
  • CEO Talk
  • Стратеги
  • Маркетинг
  • Менежмент
  • Брэндийн түүх
  • Өсөлттэй бизнес
  • Made in Mongolia
  • Дижитал шилжилт
  • Green entrepreneur
  • Ирээдүйг кодлогчид
  • Woman entrepreneur
  • Bookzone
  • Подкаст
  • Эрүүл амьдрал
Дэлгэц дээр "TAX" гэсэн бичигтэй тооны машин ашигласан гар дүрс; зоос, график, жижиг байшингийн загвараар хүрээлэгдсэн бөгөөд энтрепренер эсвэл бизнесийн санхүүгийн төлөвлөлтийг тусгасан. - Business.MN

Та яагаад татвар төлөх хэрэгтэй вэ

Г.Орхон   Г.Орхон
2021-02-13
  Санхүү
0
Share on FacebookShare on Twitter

Бодит түүх өгүүлье. Пүүзний бизнес эрхэлдэг хоёр залуу хүүхдүүдээ гадны их сургуульд суралцуулахаар виз хөөцөлджээ. Нэг нь компани үүсгэн байгуулсан, нөгөөх нь байгуулаагүй бөгөөд сар бүр лангууны патентад 24 мянган төгрөгийн татвар төлөөд пүүзээ борлуулчихдаг. Орлогыг тодорхойлох боломжгүй ажил үйлчилгээ хэмээн тэрбээр орлогоо нотлоод явдаг байж. Мөнгөн урсгалаар энэ хүн мөнгөтэй.

Харин нөгөө залуу нь алдагдалтай, мөнгөн хөрөнгийн эх үүсвэр нь харьцангуй бага. Гэсэн ч тэрбээр 2 худалдагчаа цалинжуулж, нийгмийн даатгалаа төлж, аж ахуйн нэгж дээрээ тайлангаа гарган түүрээсэндээ суутганаа төлж бүх баримтаа бүрдүүлсэн. Зарим үед алдагдалтай ч гэсэн тайлангаа гаргаж өгнө.

Гэтэл визэнд ороход санхүүгийн сул чөлөөтэй мөнгө сайтай хүнийх нь хүүхдийн виз гаралгүй нөгөө залуугийнх бүтжээ. Энэ явдал 2009 онд болсон бөгөөд тэд хоёул Монголтакс компанийн харилцагч байжээ. Санхүүгийн тайлан гаргаж, өөрөө өөрийгөө тайлагнаж, тодорхойлох нь үнэнд илүү ойр өөрийн түүхийг бүтээдэг бөгөөд үүнд итгэл үнэмшлийг өгдөг аж. Товчхондоо, нэгэнт тайлагнасан тул үйл ажиллагаа нь тасрахгүй гэдгийг ойлгуулна. Харин энэ хүн төлбөрийн чадвартай юу гэдэгт виз гардаггүйн сонгодог жишээ болсныг Монголтакс компанийн үүсгэн байгуулагч, татварын мэргэшсэн зөвлөх Х.Тунгалагмаа Business.mn подкастын 54 дэх дугаарт онцолсон.

Татвар төлөгчөөр бүртгүүлэн үйл ажиллагаа явуулж буй иргэн, хуулийн этгээд эхлээд ямар төрлийн татвар төлөгч гэдгээ зөв тодорхойлох хэрэгтэй. Бодит байдал дээр орлого нь 50 сая хүрэхгүй бол би юу ч төлөхгүй юм уу гэдэг. Энэ хязгаарлалт нь НӨАТ-ын суутган төлөгчийн болзлын хязгаар. 50 сая төгрөг хүрээгүй бол та НӨАТ суутган төлөхгүй. Өөрөөр хэлбэл, НӨАТ-гүй бараа, ажил үйлчилгээ үзүүлж байна гэсэн үг. Бага дүнтэй ажил үйлчилгээ эрхэлж буй учир 50 сая хүрээгүй хүмүүсийг НӨАТ-ын суутган төлөгч бүртгэхгүй гэсэн үг. Гэтэл манайхан 50 сая хүрээгүй юм чинь ингээд болчихдог гэж ойлгодог. Угтаа үгүй аж. Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын хуулиар, эсвэл хувь хүний орлогын албан татварын хуулиар таны жилийн нийт борлуулалт 50 сая төгрөг хүрээгүй бол та бичил бизнес эрхлэгч гэдэг ангилалд багтах юм. Бичил бизнес эрхлэгч нь жилийн орлого нь үүнд хүрээгүй гэдгийг нотолвол орлогын нэг хувьтай тэнцэх орлогын албан татвар аваад таны зардлыг авч үзэхгүй. Өөрөөр хэлбэл, ингэж орлогоо 50 сая хүрээгүйг нотолчихвол таны орлогод 1 хувийн орлогын албан татвар ногдоно гэдгийг Х.Тунгалагмаа зөвлөсөн.

Бизнес эрхлэгчдийн дийлэнх нь ямар төрлийн татвар төлөгч болж бүртгүүлж буйгаа мэддэггүй. Ажил олгогч хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуулиар суутганы тайланг гаргах ёстой. Ажил олгогч биш юм аа гэхэд хувь хүнд орлого олгосон байж болно. Тэгвэл хүнд орлого олгож байгаа учир суутганы тайлан гаргах ёстой бөгөөд хувь хүний орлогын албан татварын хуулиар би үүрэг хүлээж байгаа явдал. Би өөрөө орлого олж тайлагнахаас гадна суутгагчын үүргийг давхар гүйцэтгэх юм. Тиймээс бизнес эрхлэгч та эхлээд ямар төрлийн татвар төлөгч, хэдэн төрлийн тайлан гаргах, ямар үүрэгтэйгээ хамгийн түрүүнд мэдэх хэрэгтэй.

Татварын эрхзүй нь өөрөө онцлог эрхзүй. Татварын эрх зүй, хууль тогтоомж гэдэг нь нягтлан бодох бүртгэл дээр суурилдаг. Татварын бүртгэл дээр суурилдаг. Илүү нягтлан бодох бүртгэл талруугаа тайлагнах бөгөөд ингэснээр та Монгол Улсын эдийн засагт өөрийн хийж буй орон зайн мэдээллийг бий болгож байна гэж ойлгох хэрэгтэй.

Татварын зардал нь бизнесийн зардлын нэг том элемент. Учир нь аливаа бизнес үйл ажиллагаа нь орлого, зарлага гэх хоёрхон тооны ялгавар. Тэгэхээр орлого нь хязгаарлалттай байдаг бол зардлыг та өөрөө удирдах боломжтой байх нь. 

Иймээс бизнес эрхлэгч та хэн нэгэн хянаж цагдах нь гэдэг өнцгөөр биш бизнесээ тайлагнаж явснаар наад зах нь ямар нэгэн тэтгэлэг, хөтөлбөрт орлогоо нотлоход хэрэг болно гэдгийг дээрх жишээ харуулж байна. Товчхондоо, өөрийн бизнесийн тоон түүхийг бүтээж байгаа хэрэг. 

Татварын ерөнхий хуулиар татвар төлөгч өөрөө татвар төлөгчөөрөө бүртгүүлэн, татвараа өөрөө тодорхойлж, тайлагнан, төлөх гэсэн дөрвөн үндсэн чиг гүйцэтгэдэг. Гэтэл татвар төлөгчөөрөө бүртгүүлээд бизнес эрхэлж байгаа мөртлөө X тайлан гаргах нь буруу гэв.

Подкастыг бүтнээр сонсох бол энд дарна уу.

bookzone
Тагууд: зөвлөгөөтатвар

Санал болгох:

A man in a suit crawls on all fours beneath large red letters spelling "HOAT," with the letter "O" replaced by a slashed zero. The background is a beige grid pattern.
НӨАТ-ын босго доогуур шургахуй
A group of people sits at a long conference table, attentively listening. In the foreground, a screen displays information in Mongolian about tax reforms from 1990 to 2020, using icons and colorful graphics.
Татварын багц хуулийн төслүүдийн онцлох өөрчлөлтүүд
Г.Орхон

Г.Орхон

Business.mn. Сэтгүүлч. Хөнгөн үйлдвэрийн сэдвээр өгүүлэл, нийтлэл, бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн хөрөг нийтлэлээр мэргэшсэн.

Захиалах
Нэвтрэх
Мэдэгдэл
Нэвтэрч байж сэтгэгдэл үлдээнэ үү
0 Сэтгэгдлүүд
Inline Feedbacks
Бүх сэтгэгдлийг харах

БИЗНЕС ХАРИЛЦААНЫ АЛБА:
89975667, 80975667, 86975667

ХАЯГ: УБ, Хан-Уул дүүрэг,
Махатма Гандигийн гудамж,
Галакси Тауэр, 5007 тоот

  • Бидний тухай
  • Нууцлалын бодлого
  • Хамтран ажиллах
  • Лого татах

© 2019-2025 Бизнес Медиа ХХК

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

wpDiscuz
Үр дүн олдсонгүй
Хайлтын үр дүнг харах
  • Амжилтын эзэн
  • Манлайлагч
  • Өсөлттэй бизнес
  • Woman entrepreneur
  • Бизнесийн эргэн тойронд
  • Брэндийн түүх
  • CEO Talk
  • Green entrepreneur
  • Хобби
  • Made in Mongolia
  • Маркетинг
  • Хүний нөөц
  • Менежмент
  • Дижитал шилжилт
  • Дэлхийд
  • Учиртай тоонууд
  • Ирээдүйг кодлогчид
  • Стратеги
  • Санхүү
  • Амт
  • Эрүүл амьдрал
  • Ирээдүйг кодлогчид
  • Подкаст
  • Сэтгүүл
  • Bookzone
  • Ном
  • Хамтран ажиллах

© 2019-2025 Бизнес Медиа ХХК

-
00:00
00:00

Queue

Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00